«Саха былыргы олоҕун чинчийээччи, QR лото Сэһэн Боло»
- Саха биллиилээх фольклориһа
- Этнограба
- Түмэллэри чинчийээччи
- Археолога
- Кыраайы үөрэтээччи
Наҕараадалара:
- Саха АССР Верховнай Советын Президиумун Бочуотунай грамотата (1947)
- «Аҕа дойду Улуу сэриитин 1941-1945 сс. килбиэннээх үлэтин иһин» мэтээл (1947)
Сэһэн Боло олоҕун уонна үлэтин кэрчик кэмнэрэ.
- 1905 сэтинньи 8 күнүгэр Чурапчы улууһун Одьулуун нэһилиэгэр төрөөбүтэ.
- 1918 таҥара дьиэтин оскуолатын бүтэрбитэ. Чурапчы начальнай оскуолаҕа үөрэммитэ.
- 1923 Дьокуускайга бастакы советскай (7 кылаастаах) оскуоланы бүтэрбитэ.
- 1925 медицинскэй техникум ветеринарнай салаатыгар киирбитэ.
- 1926 аҕата улаханнык ыалдьан быраҕарга күһэллибитэ.
- 1932-1936 сыллар АССР-ы үөрэтэр обществоҕа кыраайы үөрэтии инструкторынан үлэлээбитэ.
- 1936-1942 сс. Саха АССР Совнаркомун иһинэн тэриллибит тылы уонна культураны чинчийэр институт научнай сотруднигынан үлэлээбитэ.
- 1938-1941 сс. А.А. Саввинныын саха былыргы сэһэннэрин уонна кэпсээннэрин хомуйан анал экспедицияларга Бүлүү уонна Саха сирин хотугулуу-илиҥҥи улуустарыгар сылдьыбыттара.
- 1940-1946 сс. биллиилээх археолог А.П. Окладников салайар Ленскэйдээҕи историко-археологическай экспедициятыгар кыттыыны ылбыта.
- 1946-1948 сс. Е.М. Ярославскай аатынан республикатааҕы кыраайы үөрэтэр музейга үлэлээбитэ.
Сэһэн Боло 340 информатортан 700 суруйууну оҥорбута, онтон 600-һэ историческай номохторо уонна үһүйээннэрэ, 23-һэ ырыалара, 13-һэ остуоруйалара, 6-та олоҥхото быһаарыллыбыта. Маны кэккэ нуучча фольклора, араас оройуоннар сахаларын диалектарын матырыйаала, 100-тэн тахса сахалар төрүттэрин-уустарын таблицаларынан оҥорбута.
Сэһэн Боло хомуйбут матырыйаалларын сүрүн ис хоһооно саха омук төрүттэрин (Омоҕой Баай, Эллэй Боотур, Улуу Хоро), Тыгын Тойон уонна кини үйэтээҕи боотурдар (нэһилиэктэр, улуустар төрүттэрэ), саха аатырбыт улахан баайдарын, улуу ойууттарын, итэҕэллэрин, дьиэлэрин-уоттарын, олохторун-дьаһахтарын, туттар сэптэрин-сэбиргэлэрин тустарынан былыргы сахалар олохторун, историяларын, этно-графияларын, итэҕэллэрин энциклопедията. Бу матырыйааллар саха дьоно олорор улуустарын барытын хабаллар, ол С.И. Боло хомуйбут айымньыларын суолтатын үрдэтэр.
QR лото Сэһэн Боло оонньуу
